Mojemu tłumaczeniu Only Us z musicalu Dear Evan Hansen nadałam tytuł Nikt prócz nas – choć aż się prosi o Tylko my. Rzadko zdarza się, by zwrot anglojęzyczny miał po przełożeniu słowo w słowo na język polski taką samą liczbę zgłosek i rozkład akcentów jak w oryginale. Takim właśnie rzadkim przypadkiem są bliźniacze sformułowania „only us” i „tylko my”… a jednak zdecydowałam się na bliskoznaczne „nikt prócz nas”, bo dawało większe pole manewru przy rymowaniu z poszczególnymi frazami refrenu. W wersji angielskiej refren opiera się na powtarzaniu słowa „us” („So what if it’s us? / What if it’s us / and only us”). W naszym języku brzmiałoby to koślawo i banalnie prosto, np. „A jeśli to my? / Jeśli to my / i tylko my”. Postanowiłam urozmaicić wokabularz i metaforykę tego prostego tekstu o miłości, zadając pytanie w nieco bardziej złożony sposób: „A gdyby tak raz / nie istniał dla nas / nikt prócz nas?”. Co ciekawe, już po zakończeniu pracy nad Nikt prócz nas dowiedziałam się, że taki sam tytuł nadała jednej ze swoich piosenek Mistrzyni Osiecka.
Nikt prócz nas
ZOE
Po co szukasz powodów do bycia we dwoje,
po co szukasz dowodów, że jesteś coś wart?
Nic nie musisz tłumaczyć,
sama wiem – coś dobrego łączy nas,
choć może niełatwy był start.Po co znów rozdrapywać zakrzepłe już rany?
Kto nie umie zapomnieć, ten cierpi i klnie.
Zacznij wszystko od nowa,
ucisz głosy w swej głowie, pogódź się:
ich nie przegadasz, o nie.A gdyby tak raz
nie istniał dla nas
nikt prócz nas?
Nie patrzmy już wstecz
i rzućmy to precz, co było –
chodź, spróbujmy!Można by czas
mieć wspólny i sny,
i można by zdanie zaczynać od „my” –
i niech wali, niech pali się świat!
Hej, no to jak?EVAN
Sam nie wiem, jak to się stało, że jesteś tu ze mną…
Lecz byś już została ja mogę powodów dać sto,
bo dostrzegasz mnie w tłumie,
bo ty jedna rozumiesz mnie, a ja –
ja niczego innego nie chciałem od losu niż właśnie to.Więc niech chociaż raz
nikt się nie liczy –
nikt prócz nas.
Nie patrzmy już wstecz
i rzućmy to precz, co było –
tak, spróbujmy!EVAN i ZOE
Tak można, ja wierzę, że…EVAN
Głusi na świat przestaniemy się bać –EVAN i ZOE
Bo ty przecież też wierzysz, że…ZOE
Świat umknie w dal, my będziemy tak stać –EVAN i ZOE
Nie widząc i nie słysząc poza nami nic –EVAN
Spróbujmy tak żyć.ZOE
Niech chociaż raz
nikt się nie liczy –
nikt prócz nas.
Nie patrzmy już wstecz
i rzućmy to precz…EVAN i ZOE
Tak, spróbujmy!
Można by
tak zdanie zaczynać od „my”,
i niech wali, niech pali się świat,
i niech wali, niech pali się świat!Niech pali się świat,
niech pali się świat!
Nie ma nic prócz nas…
Nikt prócz nas, oryg. Only Us z musicalu Dear Evan Hansen, muz. i sł. oryg. Benj Pasek i Justin Paul, tłumaczenie na jęz. polski: Małgorzata Lipska (2017)